Collega aan het woord: dr. Jane

Dr. Jane Sempeho is een van onze inspirerende collega’s uit Tanzania. De trotse Masai-vrouw komt uit het afgelegen gebied Kilindi, waar de schadelijke praktijk van meisjesbesnijdenis nog altijd veel voorkomt. Dankzij haar inzet hebben de dorpsoudsten uit Kilindi onlangs een verklaring getekend waarin staat dat zij zich vurig zullen inzetten om meisjesbesnijdenis te stoppen. Een mijlpaal voor meisjesrechten.  

Brochure aanvragen
  • Dit veld is verplicht
  • Dit veld is verplicht
  • Dit veld is verplicht
Telefoonnummer
Adresvelden
  • Dit veld is verplicht
  • Dit veld is verplicht
  • Dit veld is verplicht
  • Dit veld is verplicht
  • Dit veld is verplicht

Meisjesbesnijdenis: een gruwelijke traditie 

Meisjesbesnijdenis markeert in de Masai-gemeenschap de overgang van meisje naar vrouw. Men gelooft dat meisjes de besnijdenis moeten ondergaan om zo volwassen te worden. “Het is een gruwelijke en pijnlijke traditie,” zegt dr. Jane. Het is zo vreselijk dat sommige meisjes overlijden door complicaties zoals hevig bloedverlies. Ze hebben hun hele leven last van de lichamelijke en psychologische klachten. Dr. Jane vertelt: “Ik heb veel meisjes onnodig pijn zien leiden en daarom zet ik mij in om dit te stoppen." Als project manager bij Amref Flying Doctors werkt ze nauw samen met de Masai om het alternatieve ritueel voor meisjesbesnijdenis te organiseren. Daarnaast doet zij onderzoeken over vrouwenrechten en schrijft ze artikelen hierover voor Afrikaanse nieuwssites. 

De besnijdster

"Mijn grootste uitdaging was het overtuigen van de besnijdsters,” zegt dr. Jane. Het besnijden van meisjes is een businessmodel voor de vrouwen en dus moeten zij ook geholpen worden om een andere baan te zoeken. De besnijdenis (In het Swahili Ngariba) levert een besnijdster ongeveer 5 euro op per meisje. Omdat het als een eervol beroep wordt gezien – want je helpt een meisje in de overgang naar volwassenheid – krijgen de besnijdsters er veel aanzien en respect voor terug van dorpsgenoten. Dr. Jane vertelt: "Daarom is het zo moeilijk om deze vrouwen te overtuigen maar dankzij jarenlange inzet is dit ons toch gelukt." Het besnijden van meisjes gebeurt vaak in december – dit wordt ook wel cutting season genoemd. Dr. Jane: “De naam alleen al is echt gruwelijk. Een besnijdster kan tijdens cutting season ongeveer 100 meisjes besnijden. “ 

besnijdster

Goede band met de overheid 

Dr. Jane werkt al meer dan 10 jaar nauw samen met de lokale overheid van Kilindi. Deze samenwerking is essentieel om schadelijke praktijken zoals meisjesbesnijdenis te stoppen omdat het erg krachtig is als politici zich publiekelijk uitspreken. Ook hebben zij de macht om wetten te maken en deze uit te voeren. "In oktober 2020 hebben we een rechtzaak aangespannen tegen ouders die hun dochter hebben laten besnijden", vertelt dr. Jane. "De rechtzaak hebben we gewonnen en ze zijn veroordeeld tot zeven jaar gevangenisstraf. De vervolging is sterk signaal voor ouders die denken dat ze de wet kunnen omzeilen." 

Het stoppen van de besnijdenis is essentieel omdat het de positie van meisjes zal verbeteren. Als meisjes niet besneden worden hebben ze een grotere kans om hun school af te maken waardoor ze een betere kans hebben op een baan en financieel op eigen benen kunnen staan. Dr Jane: “Er zijn veel meisjes tegen hun wil in besneden, uitgehuwelijkt en op jonge leeftijd zwanger geraakt. Ik vind dit pijnlijk om te zien omdat hun toekomstperspectief enorm afneemt.” Pas als vrouwen gelijke kansen krijgen kan armoede effectief bestreden worden. Samenlevingen blijven achter als de helft van de bevolking onvoldoende onderwijs krijgt, geen eerlijke kansen op de arbeidsmarkt krijgt en blootgesteld wordt aan geweld. Vrouwen die niet besneden worden en niet vroegtijdig trouwen hebben een veel grotere kans om hun school af te maken en op latere leeftijd kinderen te krijgen. En als zij gezond zijn en blijven, kunnen ze werken en een beter leven opbouwen voor zichzelf en hun gezin. 

meiden besnijdenis

Meer dan 22.000 meisjes niet besneden 

Met het alternatieve ritueel voorkomen we dat meisjes besneden worden. Dr. Jane: ”Een paar maanden geleden ben ik bij een ritueel geweest waar 300 meisjes op een gezonde manier vrouw zijn geworden. Het was heel bijzonder en feestelijk. Met zang, dans, prachtige kleding, een ereboog en al het moois uit de nomadentraditie. Maar zonder besnijdenis. De meisjes en jongens hebben in drie workshops gekregen over seksualiteit, bevallen, mensenrechten en het belang van het volgen van onderwijs. Deze voorlichting draagt bij aan het versterken van eigenwaarde en het maken van eigen keuzes. Na de workshops volgt op de laatste dag de grote ceremonie."

Namayan Laizer (links), is een van die meisjes: “Ik ben blij dat ik niet ben besneden,” zegt ze. “Ik kan nu mijn school afmaken en mijn dromen najagen.” 

meisjes ritueel

Stigma en taboes

Volgens dr. Jane is het overtuigen van de mannen – met name de dorpsoudsten – essentieel. Ze zegt: ”De oude mannen hebben veel aanzien in het dorp. Ik heb eindeloze gesprekken met hen gevoerd over hun beweegreden om meisjes te laten besnijden. Ik wilde snappen waar ze vandaan kwamen.” 

Sawasawa Lopejo, een van die dorpsoudsten vertelt: “Ik dacht altijd dat het een onbesneden meisje ongelukt bracht in het dorp. Er zijn veel meisjes verstoten en weggejaagd uit ons dorp die weigerden zich te laten besnijden. Gelukkig weet ik nu beter dankzij de voorlichting die ik hierover heb gehad.” 

  oude man besnijdenis

Na jarenlange gesprekken wist Dr. Jane tot de mannen door te dringen. Haar persoonlijke hoogtepunt is dat verschillende dorpsoudsten uit zes gebieden nu gezamenlijk een verklaring hebben ondertekend waarin staat dat ze zich in zullen zetten om meisjesbesnijdenis te stoppen. Ook staat hierin geschreven dat mannen nu met een onbesneden vrouw mogen trouwen. En dat een onbesneden vrouw je geen ongeluk meer zal brengen.  

Dr. Jane: “Voor mij staat deze verklaring echt als een symbool voor vrijheid en overwinning. Het is een mooie stap in de goede richting voor meisjesrechten. Omdat de dorpsoudsten vasthouden aan deze verklaring zullen er minder meisjes uitgehuwelijkt worden en met hun school stoppen. Samen met de overheid werken we nu aan een strategie om ook andere gebieden te bereiken, omdat meisjesbesnijdenis nog steeds veel voorkomt in Tanzania.  

dr janeDr. Jane (midden): "Ik stop niet totdat meisjesbesnijdenis de wereld uit is."

delen

Meld je aan voor de nieuwsbrief

Dankzij de steun van onze donateurs bereiken we veel. Schrijf je hieronder in voor de nieuwsbrief om te lezen over onze projecten en om te genieten van persoonlijke verhalen en foto’s.

Maandelijks verhalen uit Afrika ontvangen in je mailbox?
Doneer nu