Verloskundige Irene uit Zambia staat wekelijks tientallen vrouwen bij die zwanger zijn of moeten bevallen. Ondanks allerlei obstakels, zoals een gebrek aan ambulances en apparatuur, houdt ze veel van haar werk. "Als ik er in slaag een vrouw helemaal te begeleiden, vanaf het begin van haar zwangerschap totdat ze een gezonde baby op de wereld zet, geeft me dat een fantastisch gevoel!”
Irene Malama (53) werkt al veertien jaar als verloskundige in de Mapalo-kliniek in Ndola, in het noorden van Zambia. “Sinds mijn zesde wilde ik verpleegster worden. Ik had veel bewondering voor hun werk en vond hun uniform prachtig”, herinnert ze zich.
Plattelandskliniek
Na haar verpleegstersopleiding ging Irene aan het werk in een plattelandskliniek waar ze assisteerde bij bevallingen. “Ik werkte nauw samen met een verloskundige en leerde zo het vak. En ondanks de uitdagingen waar we mee moesten omgaan, werd ik verliefd op het werk,” zegt ze.
Om de benodigde papieren te halen, deed Irene een tweejarige opleiding tot verloskundige. Twee jaar later studeerde ze met een eervolle vermelding af. In de Mapalo kliniek ziet ze dagelijks tussen de vijftig en zestig vrouwen op het spreekuur.
“Ik vertel ze dat ze foliumzuur, ijzer en een malaria-profylaxe moeten nemen, leg uit hoe ze zich moeten voorbereiden op de bevalling, controleer hun bloeddruk en leer ze om waakzaam te zijn voor signalen die wijzen op bijvoorbeeld zwangerschapsvergiftiging. Verder begeleid ik bevallingen, doe ik nacontroles en vaccineer ik baby’s en kinderen tot vijf jaar.”
Angstige uren
Tijdens haar overvolle werkdag loopt Irene tegen de nodige uitdagingen aan. “Ons grootste probleem is dat we maar één ambulance tot onze beschikking hebben in het hele district. Zo werd er onlangs een vrouw binnengebracht met ernstige zwangerschapsvergiftiging. Ze moest met spoed naar het ziekenhuis, maar de ambulance liet twee uur op zich wachten. Wonder boven wonder overleefden moeder en kind het. Maar dat waren angstige uren, die je lang bij blijven.”
Ook heeft de kliniek een tekort aan materiaal. Zo is er maar één bloeddrukmeter, die 7 vroedvrouwen moeten delen. Een andere moeilijkheid is het feit dat veel verpleegsters en collega-verloskundigen op korte termijn moeten worden bijgeschoold, zodat ze aan de diploma-eisen van het ministerie van Gezondheidszorg voldoen. “Als zij naar school zijn, wie gaat dan de klinieken bemannen”, vraagt Irene zich terecht af.
Training via de mobiele telefoon
De verloskundige gelooft dat E-learning en M-learning goede oplossingen kunnen zijn. “Als mijn collega’s via hun mobiele telefoon trainingen krijgen, dan zouden ze dat tijdens hun pauzes of thuis na het werk kunnen doen.”
De zorg in Zambia is de laatste jaren verbeterd, want er zijn meer verloskundigen en verpleegsters bij gekomen. Toch is de moeder- en kindersterfte nog altijd erg hoog. “Dit komt vooral doordat er nog altijd veel vrouwen thuis bevallen”, denkt Irene. “Sommige vrouwen proberen naar de kliniek te komen, maar door een gebrek aan transport en de slechte, modderige wegen besluiten ze toch thuis te bevallen. Of het kindje komt onderweg, wat vaak rampzalig afloopt.”
Ondanks de vele uitdagingen houdt Irene van haar werk. “Ik voel me trots als ik opmerk dat een vrouw zwanger is van een tweeling, zodat ik haar op tijd naar het ziekenhuis kan doorverwijzen om veilig te bevallen”, vertelt ze. “En ook als ik erin slaag om een vrouw helemaal te begeleiden, vanaf het begin van haar zwangerschap totdat ze een gezonde baby op de wereld zet. Elke keer als dit lukt, geeft me dit een fantastisch gevoel!”
Help je mee?
Iedereen heeft recht op medische zorg. Zorgverleners zoals Irene spelen hierin een cruciale rol. Door Afrikaans zorgpersoneel te trainen, maken we zorg samen voor iedereen beschikbaar. Help jij mee?
