Fanizo Simenti brengt zorg tot onder de citroenboom

In de vroege ochtend, nog voor de zon opkomt boven de velden van Kasungu, stapt Fanizo Simenti op de fiets. Twintig kilometer trappen over stoffige zandwegen: het is routine geworden voor deze gezondheidswerker.

Mobiele kliniek

Vandaag is hij onderweg naar Katenje, een afgelegen dorp in Malawi, waar hij een maandelijkse mobiele kliniek organiseert – onder de citroenboom op het plein.

De plek is eenvoudig: een paar plastic stoelen en tafels, geleend van de inwoners. Moeders zitten in de schaduw met baby’s op schoot. Kinderen spelen, geiten slenteren voorbij. En daar, tussen de mensen, staat Fanizo. Hij is geen dokter, maar voor velen is hij de enige zorgverlener die ze ooit zullen zien.

Fanizo komt oorspronkelijk uit Lilongwe, de hoofdstad. Hij wilde ooit leraar worden, tot hij op het platteland zag hoe schrijnend de behoefte is aan medische hulp. “Een zorgverlener moet integer zijn en liefde voelen voor het werk én de mensen,” zegt hij. “En je moet kunnen communiceren, anders begrijpt niemand je – en dan kun je geen hulp bieden.”

Die liefde blijkt uit alles. Hij kent de mensen, spreekt hun taal, luistert met geduld. In zijn werk draait het om vertrouwen. En om uithoudingsvermogen, want de uitdagingen zijn groot.

Malawi kent een enorm tekort aan medische professionals, met name in de landelijke gebieden waar 83% van de bevolking woont. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) zijn er slechts 0,2 artsen en 3,4 verpleegkundigen per 10.000 inwoners, waarmee het land zich officieel in een gezondheidscrisis bevindt. Ter vergelijking: in Nederland gaat het om 39 artsen en 107 verpleegkundigen op 10.000 inwoners.

Fanizo werd door Amref opgeleid tot lokale zorgverlener, en brengt nu basiszorg dichter bij de mensen. Hij vaccineert, controleert de groei van kinderen, behandelt ziektes als malaria en longontsteking, en geeft voorlichting aan moeders. Zijn fiets is daarbij zijn ambulance, zijn rugzak zijn apotheek.

Onbetaalbaar

“De mensen hier zijn arm,” zegt Fanizo. “Een ritje naar het ziekenhuis is voor velen onbetaalbaar. Soms komt hulp te laat.” Hij herinnert zich een moeder die na een complicatie tijdens de bevalling haar baby verloor. “Ze probeerden naar het ziekenhuis te gaan, maar ze konden geen snel vervoer regelen. Toen ze eindelijk aankwamen, zei de arts dat het kind al overleden was.”

Fanizo probeert mensen die dat nodig hebben door te verwijzen, maar dat is niet altijd mogelijk. “Als iemand echt naar het ziekenhuis moet, kan ik hen adviseren en helpen met de beslissing,” legt hij uit. “Maar zonder geld voor vervoer is het soms onmogelijk.”

Precies daarom is Fanizo’s werk in de dorpen zo belangrijk: door vroege signalen op te vangen en zelf te behandelen waar het kan, voorkomt hij vaak dat een situatie escaleert tot een crisis.

Beginnen met een lied

Tijdens een ‘outreach’, zoals het medische bezoek wordt genoemd, begint de dag vaak met een lied. Fanizo zingt over gezondheid en hygiëne. Het is luchtig, maar met een boodschap. Daarna begint het echte werk: rijen moeders en kinderen, vragen, controles, vaccinaties.

“Ik hou van deze gemeenschap,” zegt Fanizo. “Als ik een bijeenkomst organiseer over gezondheid, dan komt iedereen. Mensen zijn heel blij dat wij er zijn.”

Ander dorp, andere boom

Na een lange dag in Katenje stapt hij weer op zijn fiets. Op de weg naar huis passeert hij boeren met zakken maïs, enkele kinderen rennen joelend een stukje met hem mee. Morgen is zijn rustdag. Daarna begint alles opnieuw. Een ander dorp, een andere boom, andere levens die misschien wel van hem afhangen.

Fanizo glimlacht. “Het is zwaar werk,” zegt hij, “maar we gaan gewoon door.”