Rechten meisjes en jonge vrouwen onder grote druk door coronacrisis

20 mei 2020

Naast onze economie en gezondheid staan ook de rechten van meisjes en vrouwen onder grote druk door de huidige coronacrisis. Geweld tegen vrouwen en meisjes is een van de meest voorkomende en verwoestende schendingen van de mensenrechten. 1 Op de 3 meisjes en vrouwen maakt in haar leven enige vorm van fysiek of seksueel geweld mee. Veel vormen van geweld worden niet gemeld vanwege straffeloosheid, schaamte en ongelijkheid. De Verenigde Naties voorspelt dat door de huidige coronacrisis het geweld tegen meisjes en vrouwen enorm zal toenemen. Want met elke drie maanden dat de wereldwijde lockdown strategie voortduurt komen er maar liefst 15 miljoen slachtoffers van huiselijk en seksueel geweld bij.

De feiten

  • Voor de coronacrisis maakten 1 op de 3 meisjes en vrouwen enige vorm van fysiek of seksueel geweld mee. In de huidige situatie zijn dit zo’n 2 op de 3 meisjes en vrouwen. 
  • Er zijn verschillende vormen van geweld. Naast huiselijk en seksueel geweld vallen onder andere meisjesbesnijdenissen, kindhuwelijken en tienerzwangerschappen hier ook onder.
  • 200 Miljoen meisjes en vrouwen zijn het slachtoffer van besnijdenis en ieder jaar lopen 3 miljoen meisjes en vrouwen het risico om besneden te worden. Volgens de Verenigde Naties zullen er door de coronacrisis nog zo'n 2 miljoen extra meisjes bijkomen
  • Bijna 750 miljoen vrouwen en meisjes wereldwijd zijn voor hun 18e verjaardag getrouwd
  • 15 Miljoen meisjes onder de 18 zijn ooit het slachtoffer geworden van seksueel geweld.
  • Het komende jaar zullen er 30 miljoen extra seksuele en gendergerelateerde geweldsdelicten plaatsvinden. Met de onderbreking van programma’s en de toenemende economische en sociale ongelijkheid zullen daarbij nog eens 13 miljoen kindhuwelijken niet voorkomen kunnen worden.

Coronacrisis en geweld

Maar liefst een derde van de wereldbevolking in 90 landen zit thuis in lockdown vanwege het coronavirus. Scholen zijn dicht, economische ongelijkheid groeit wat weer leidt tot een verhoogd risico op seksuele en gendergerelateerd geweld, seksuele uitbuiting, vroege zwangerschap en vroeg en gedwongen huwelijk. De economische en sociale gevolgen van deze situatie leiden ertoe dat inkomens dalen en dat stress toeneemt. Mensen zitten dicht op elkaars lip. En wanneer iemand zijn baan verliest, kunnen spanningen in het gezin toenemen. 

Recent onderzoek van UNFPA laat zien dat vooral meisjes en jonge vrouwen de dupe van crisissen zijn en dit hun anders raakt dan jongens en mannen. Hoewel lockdowns en quarantaines essentieel zijn om de het coronavirus te bestrijden zetten juist deze maatregelen de rechten van meisjes wereldwijd onder druk.

De situatie in Afrika

  • De scholen en opvanghuizen dienen normaliter als veilige plek voor meisjes, deze zijn door de pandemie vaak gesloten.  
  • Omdat er minder werk is zitten mensen vaker thuis en wordt er meer gebruik gemaakt van alcohol wat geweld tegen meisjes en vrouwen in de hand werkt.
  • Er is minder sociale controle en hulpverleners komen minder vaak bij gezinnen over de vloer.
  • Er vinden geen vervolgingen plaats. Politiebureaus en rechtbanken zijn gesloten. Geweldplegers krijgen dus vrij spel. 

Onze strijd tegen geweld

Als grootste Afrikaanse gezondheidsorganisatie maken ons grote zorgen en vinden wij de wereldwijde stijging van het geweld tegen meisjes en vrouwen alarmerend. Het zorgt ervoor dat meisjes achtergesteld blijven en zich niet kunnen ontwikkelen. Hierdoor krijgen zij minder kansen dan jongens. Om geweld tegen meisjes en vrouwen te stoppen doen wij het volgende:

  • Met verschillende programma’s zorgen wij dat meisjesbesnijdenis in Afrika gestopt wordt. Bekijk hoe wij besnijdenis in Tanzania en Kenia bestrijden.
  • Wij zetten ons in om tienerzwangerschappen en kindhuwelijken te stoppen.
  • Opleiden zorgverleners. De lokale zorgverleners komen bij crisisgezinnen over de vloer, staan in nauw contact met de kinderbescherming.
  • Wij zorgen dat meisjes en vrouwen dezelfde kansen kunnen krijgen als jongens door ervoor te zorgen dat zij hun school af kunnen maken.
  • Wij gaan met de overheid om de tafel om ervoor te zorgen dat onze oplossingen blijvend zijn.

Vrouwen zijn de sleutel tot succes

Pas als vrouwen gelijke kansen krijgen kan armoede effectief bestreden worden. Samenlevingen blijven achter als de helft van de bevolking onvoldoende onderwijs krijgt, geen eerlijke kansen op de arbeidsmarkt krijgt en blootgesteld wordt aan geweld. Armoede gaat van generatie op generatie als vrouwen geen mogelijkheden hebben om hun kinderen te voeden en geen goede kansen kunnen bieden. Vrouwen die niet besneden worden en niet vroegtijdig trouwen hebben een veel grotere kans om hun school af te maken en op latere leeftijd kinderen te krijgen. En als zij gezond zijn en blijven, kunnen ze werken en een beter leven opbouwen voor zichzelf en hun gezin.

Foto: Humberto Tan

delen

Een gezonde toekomst voor meisjes in Tanzania en Kenia

Steeds meer nomadische gemeenschappen in Tanzania en Kenia vinden dat er een einde aan meisjesbesnijdenis moet komen. Maar, omdat de besnijdenis het belangrijkste onderdeel is van het ritueel in de overgang van meisje naar vrouw, moet daar iets voor in de plaats komen. Amref Flying Doctors werkt samen met deze gemeenschappen in het project 'Een gezonde toekomst voor meisjes in Tanzania en Kenia' aan een alternatief ritueel voor meisjesbesnijdenis. Daarnaast leggen we samen watervoorzieningen aan en het verbeteren we de hygiëne en sanitaire voorzieningen, zodat de meisjes hun school afmaken. Zo komen de veranderingen van binnenuit tot stand.

Ja ik help mee
Maandelijks verhalen uit Afrika ontvangen in je mailbox?
Doneer nu